niedziela, 29 kwietnia 2012

Historia szydełkowania cz. 1 ( Dzieje pradawne )


Na wstępie pragnę zaznaczyć, że brak w j. polskim materiałów dotyczących historii szydełkowania nawet tej najnowszej. Wszystkie informacje, które są zawarte w serii postów, które publikuje tu dla was pochodzą głownie z źródeł anglojęzycznych.

Na początku był "palec"- pierwsze próby szydełkowania polegały na plątaniu nici za pomocą palca, który działał jak "hak" późniejszego szydełka. Zresztą samo słowo "szydełko" w wielu krajach ma znaczenie "hak" lub bliskie temu. Np. angielskie, francuskie, hiszpańskie określenie crochet, czy niemieckie i podobne w krajach skandynawskich oraz Holandii häkeln. 
Pierwowzorami szydełka były igły kościane, a następnie rzeźbiono je w drewnie, kości słoniowej, a jeszcze później tworzono z metalów takich jak srebro, mosiądz, stal nierdzewna. Niektóre bywały pięknie zdobione.
Sztuka ta, to wiele interesujących splotów i niezliczone możliwości zestawień. Szydełkowanie nie jest techniką trudną do opanowania, ponieważ wszystkie podstawowe oczka wykonuje się w ten sam sposób. Oprócz oczek łańcuszka i oczek ścisłych istnieje jeszcze 5 najczęściej używanych oczek podstawowych, które różnią się wysokością wynikającą z liczby narzutów. Wszystkie pozostałe oczka stosuje się bardzo rzadko. 
Pierwsze wykonane robótki szydełkowe składały się z oczek ścisłych albo półsłupków. Najwcześniejsza odnaleziona robótka pochodzi z Jutlandii jest to rodzaj czapeczki, której wiek naukowcy szacują na ok. 3100 lat. Zasadniczo historia szydełkowania mniej więcej do 1800 roku to głownie historia koronkarstwa szydełkowego. Nie ma bowiem pewnych źródeł co do pochodzenia szydełka sprzed 1800 roku, kiedy ta sztuka rozpowszechniła się na ogromną skale.  
Przypuszcza się, ze jest ono związane z Tambour - sztuką haftu na materiale znaną w Azji. Pod koniec 18 w. w Francji technikę tę przekształcono w tzw. "szydełkowanie w powietrzu" bez tkaniny. Inna teoria wywodzi szydełko właśnie od słynnych koronek Europejskich ( głownie francuskich i irlandzkich ), ba przypuszcza się, ze w Włoszech już ok. 1500 r. tworzono tzw. techniką 'mnisiej pracy' koronki szydełkowe do zdobienia szat liturgicznych etc. Można spotkać się z twierdzeniem, ze najstarsze zabytki sztuki szydełkowania zachowały się w Ameryce Południowej, gdzie tamtejsze ludy rdzenne szydełkowały różne ozdoby. Również ludy arabskie wiąże się z rozpowszechnieniem sztuki szydełkowania.


 1. Przykład szydełkowania za pomocą palców.


 2. Dziergali mężczyźni...
 3. Dziergały kobiety...

4. A nawet królowe - Królowa Wiktoria.

Kolejny post z serii dotyczyć będzie historii koronczarstwa szydełkowego 
( m.in irlandzkiego, koniakowskiego ).

10 komentarzy:

  1. No... jestem pod wrażeniem :-) Dziękujemy za tak ciekawe informacje! Pozdrawiam ciepło!

    OdpowiedzUsuń
  2. ciekawa historia :) szkoda że ja szydełkować nie umiem :/

    pozdrawiam ciepło :)))

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. nie przejmuj się, póki co ja też nie dziergam choć Kasia prowokuje i kto wie czy z czystej złośliwości tego nie zacznę robić:):):)cały czas tylko o tym piszą więc jak się w końcu nie zainteresować?

      Usuń
  3. Dziękuje za komentarze :) ja próbowałam na drutach, ale odpuściłam ;)

    OdpowiedzUsuń
  4. dziękuję za post o historii dziergania- do wykorzystania na światowy dzień dziergania w miejscach publicznych, który będę organizować w Dzierżoniowie w sobotę - zapraszam:)

    OdpowiedzUsuń
  5. Ciesze się, że się przydał :D

    OdpowiedzUsuń
  6. Super post :) dziergam i szydełkuję więc dla mnie to była ciekawa ciekawostka, którą mogę opowiadać jak ktoś się spyta. Co do osób które nie potrafią robić na szydełku polecam spróbujcie jakieś najprostsze rzeczy z tutoriali z youtube albo z blogów bo naprawdę warto to robić.
    Pozdrawiam i serdecznie dziękuję za bardzo wartościowy post.

    OdpowiedzUsuń