Historia szydełkowania cz. 3 ( Historia koronczarstwa c.d.)

Dziś ciąg dalszy o koronczarstwie szydełkowym.

Klasyczna koronka typu filet wykonana jest z tkanej siatki i wyszywana w konkretny wzór. Ze względu na to jest to jedna z najtrwalszych koronek. Szydełkowa koronka typu filet jest podobna z wyglądu, jednak zarówno siatka jak i wzór powstają w tym samym czasie, a nie w dwóch turach jak ma to miejsce w klasycznej odmianie tej koronki. Klasyczny filet pochodzi z Grecji, gdzie gospodynie w zimowe wieczory tkały siatki, a później wypełniały odpowiednie kratki haftem. Była to bardzo misterna praca wykonywana igliczką i kołeczkami. Pierwsze igliczki były wykonywane z ości ryb. Jest to tez najprostsza odmiana koronki, z którą mogą sobie poradzić nawet osoby początkujące w sztuce szydełkowania.

Filet istnieje, od co najmniej 1530. I był niezwykle popularny od 1910 r., kiedy koronki irlandzkie ze względu na swoją pracochłonność stawały się coraz mniej popularne. Filet został wykorzystany do tworzenia koronkowych brzegów do obszywania tkanin, obrusów, serwetek, pokrowców na poduszki. Również był obecny w modzie, ale o tym przy okazji notki, gdy będzie omawiana szydełkowa moda od 1910-1929.

Również istnieją bardzo popularne w przemyśle tekstylnym koronki filetowe wykonane maszynowo, jednak ze względu na użyte materiały (przeważnie nici poliestrowe) są tanie, ale zarazem niespecjalnie ładne. Wykorzystuje się je głównie do produkcji firanek, obrusów, pasmanterii oraz modnych, co kilka sezonów sukienek koronkowych. 

 1. Klasyczna koronka typu filet.

 2. Przykład opisu i schematu na wykonanie kołnierza i mankietów
z koronki filetowej w czasopiśmie XIX w.

 3. Portret XIX w. damy w filetowych koronkach.

 4. Przykład współczesnej, maszynowej koronki typu filet.

Belgijskie miasto Brugia - to kraina domu słynnej koronki. Tradycyjna koronka brugijska jest tworzona za pomocą szpulek, które przykłada się plącząc je w odpowiedni sposób. Podobna technika jest wytwarzania koronek jest znana i w Polsce. W Bobowej w podkarpackim tworzy się tego typu koronki klockowe o własnym niepowtarzalnym charakterze.

Pomimo tego, że koronki głównie służyły jako element dekoracji dla zasłon, obrusów i poduszek – to są to jedne z najpiękniejszych koronek. W prawdziwym znaczeniu tego słowa, bo też filigranowa technika ręczna była zawsze symbolem szlachetnych koronek flamandzkich, które były wykonane na szpulkach.

Szydełkowe koronki brugijskie składają się z taśm, które tworzą piękne ozdoby. Te taśmy są łączone podczas szydełkowania poprzez łańcuszki tak, że wyglądają jak dokładna kopia klockowej koronki.

Koronki z Brugii były znane już w 16 wieku. Zachodnia Flandria należała w tym czasie do Niderlandów - kwitnącego i bogatego kraju, w okresie panowania Filipa II, który stał się ośrodkiem hiszpańskiego imperium. Handel i kolonie przynosiły duże dochody dla kraju, dzięki któremu sztuka koronczarstwa miała się świetnie.

W tym czasie było około 1500 rodzajów koronki z domieszką ze srebra, złota i jedwabiu. Takie dzieła sztuki najczęściej mają wenecki pochodzenie (słynne weneckie koronki również powstawały przy użyciu szpulek). Ale tak czy inaczej, brugijskie koronki zostały uznane za narodową sztukę w Flandrii. W połowie 17 wieku pojawiły się koronki z kwiatami, motywami roślinnymi oraz z obrazami wazonów.

Jak to bywa w historii koronka szydełkowa imitująca brugijską okazała się równie efektowna, a jednak tańsza i szybsza w wykonaniu. Stąd do dziś cieszy się dużym za interesowaniem głownie w Rosji, gdzie jest tak samo popularna jak rosyjska odmiana koronki irlandzkiej.  

 1. Klasyczna koronka brugijska. 

 2. Przykład szydełkowej koronki brugijskiej w wykorzystaniu jako ozdoba lnianego obrusu. 

  3. i 4. Współczesne zastosowanie szydełkowej koronki brugijskiej na przykładzie
sukienek ślubnych z rosyjskiego czasopisma мод.